3
Hongarijerellen in Klarendal 1956
door Stef Ketelaar
De tweede presentatie deze avond wordt verzorgd door
Stef Ketelaar en gaat over de rellen die in Arnhem ontstonden naar aanleiding van de Hongaarse Opstand in 1956.
Midden jaren ’50 was de wereld verdeeld in oost en west. Er heerste angst ten aanzien van de Sovjet Unie. Over de opstand in Boedapest werd uitgebreid geschreven in de drie Arnhemse kranten van die tijd: de Arnhemse Courant, het Vrije Volk en het Arnhemse Dagblad.
Op 4 november 1956 mengde de Sovjet Unie zich in de strijd en de opstandelingen werden verslagen. In Nederland ontstonden rellen, vooral door jongeren. In Amsterdam werden de ruiten van De Waarheid ingegooid. In Arnhem stapte een KVP-raadslid op omdat er een lid namens de CPN in de raad zat. Diezelfde avond van de raadsvergadering op 5 november was er een grote protestdemonstratie bij Musis Sacrum. Burgemeester Matser riep de aanwezigen op rustig naar huis te gaan, maar een grote groep jongeren trok naar de Klarendalseweg. Op nummer 62 was de Eenheids Vakcentrale gevestigd die gelieerd was aan de CPN. De ruiten werden daar ingegooid en nadat ze de ledenlijst hadden gevonden gebeurde hetzelfde bij diverse leden. Er vonden forse vernielingen plaats in de woning van het CPN-raadslid. Pas rond 3 uur die nacht werd het rustig. De dag erop werden verschillende demonstranten snel opgepakt, maar het is niet tot veroordelingen gekomen.
Op 26 november stond Hongarije weer op de raadsagenda. Het CPN-raadslid beschuldigt de politie niet ingegrepen te hebben en vraagt de gemeente vergoeding voor de aangerichte schade, die hij overigens niet krijgt. Arnhem leeft mee met de Hongaren en keert zich af van de communisten. Na 1956 is de CPN tot de jaren ’70 niet meer vertegenwoordigd geweest in de gemeenteraad van Arnhem. In Gelderland werden 100 Hongaarse vluchtelingen opgenomen.